Inhoudsopgave
Elke ondernemer stelt zichzelf vroeg of laat de vraag: wat is mijn bedrijf nu eigenlijk waard? Misschien speel je met de gedachte om je onderneming te verkopen, zoek je investeerders, of ben je gewoon nieuwsgierig naar het resultaat van al je harde werk. Het bepalen van de waarde van een bedrijf is echter geen exacte wetenschap. Er is geen simpele formule die je invult. De waarde hangt af van talloze factoren, en de uiteindelijke prijs is altijd wat een koper bereid is ervoor te betalen. Toch zijn er een aantal gangbare methodes om een realistische inschatting te maken.
De valkuil van de balans
Een veelgemaakte fout is denken dat de waarde van je bedrijf gelijk is aan je eigen vermogen op de balans. Je eigen vermogen (bezittingen minus schulden) geeft een beeld van de intrinsieke waarde, maar het zegt niets over de toekomst. De balans kijkt achteruit. Een koper is niet geïnteresseerd in wat je hebt opgebouwd; hij is geïnteresseerd in wat hij in de toekomst kan gaan verdienen. De waarde van je auto of je laptop is leuk, maar de echte waarde zit in je klantenbestand, je contracten, je merknaam en je winstgevendheid. Deze ‘goodwill’ staat vaak niet eens op de balans.
De winst als uitgangspunt
De meest gebruikte methode om de waarde van een MKB-bedrijf te bepalen, is de Discounted Cash Flow (DCF) methode. Dit klinkt ingewikkeld, maar het concept is logisch. Deze methode kijkt naar de toekomstige vrije kasstromen (cashflow) die het bedrijf naar verwachting gaat genereren. Deze toekomstige geldstromen worden vervolgens ‘contant’ gemaakt naar een waarde van vandaag, rekening houdend met de risico’s. Een koper koopt immers een ‘geldmachine’, en de waarde van die machine wordt bepaald door hoeveel geld hij in de toekomst gaat produceren. Dit vereist een realistische prognose voor de komende jaren.
De vuistregel met EBITDA
Omdat de DCF-methode vrij complex is, wordt in de praktijk vaak een versimpelde vuistregel gebruikt, de ‘EBITDA-multiple’. EBITDA staat voor Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation, and Amortization. Het is een maatstaf voor de operationele winstgevendheid, voordat alle financiële en fiscale ‘ruis’ eraf is gehaald. De waarde van het bedrijf wordt dan berekend door deze EBITDA te vermenigvuldigen met een factor (de ‘multiple’). Deze factor is branche-afhankelijk en wordt bepaald door de markt. Een stabiel IT-bedrijf heeft misschien een multiple van 6-8, terwijl een hippe, snelgroeiende scale-up een factor 10 of hoger kan hebben.
Wat verhoogt de waarde
De hoogte van die multiple wordt bepaald door de kwaliteit en het risicoprofiel van je onderneming. Een koper betaalt meer voor een bedrijf met een laag risico en veel groeipotentieel. Factoren die de waarde verhogen zijn: een gespreid klantenbestand (niet afhankelijk van één grote klant), langlopende contracten, terugkerende omzet (zoals abonnementen), sterke en gestandaardiseerde processen, een unieke marktpositie en, heel belangrijk, een bedrijf dat kan draaien zonder de eigenaar. Als alle kennis en klantrelaties vastzitten aan jou als persoon, koopt een koper in feite alleen een baan, en dat is veel minder waard.
De waardering laten uitvoeren
Het zelf berekenen van je waarde is een goede eerste stap, maar als je serieuze plannen hebt, is professionele hulp onmisbaar. Een accountant die is gespecialiseerd in bedrijfswaardering (een ‘Register Valuator’) kan een objectief en onderbouwd waarderingsrapport opstellen. Dit rapport kijkt naar de cijfers, de markt, de processen en de risico’s. Zo’n rapport is niet alleen een onderhandelingsstuk bij verkoop, maar ook een cruciaal adviesdocument. Het laat je precies zien waar de zwakke plekken in je bedrijf zitten en aan welke knoppen je moet draaien om de waarde de komende jaren verder te verhogen.