Inhoudsopgave
Er komt een moment in de levenscyclus van veel succesvolle zzp’ers dat ze tegen een plafond aanlopen. Je hebt het te druk, je moet ‘nee’ verkopen tegen opdrachten en je agenda stroomt over. De logische volgende stap lijkt het aannemen van je eerste medewerker. Dit is echter misschien wel de meest impactvolle en ingrijpende beslissing die je als ondernemer kunt nemen. Het transformeert je van ‘ondernemer’ naar ‘werkgever’. Deze stap brengt niet alleen extra omzetpotentieel, maar ook een lawine aan nieuwe verantwoordelijkheden, kosten en juridische verplichtingen met zich mee. Het is een stap die je nooit lichtvaardig mag zetten.
De financiële impact
Het eerste waar je naar moet kijken, zijn de keiharde kosten. Een veelgemaakte beginnersfout is om alleen te rekenen met het brutosalaris. De realiteit is dat een medewerker je al snel 1,3 tot 1,4 keer zijn brutosalaris kost. Bovenop het loon betaal je als werkgever namelijk ook werkgeverslasten, zoals de premies voor de werknemersverzekeringen (WW, WIA) en de bijdrage Zorgverzekeringswet. Daarnaast moet je reserveren voor vakantiegeld (meestal 8%), vakantiedagen en mogelijk een pensioenregeling. En dan hebben we het nog niet over de indirecte kosten, zoals een laptop, een werkplek, softwarelicenties en eventuele opleidingskosten.
Juridische en administratieve plichten
Zodra je werkgever wordt, treedt het arbeidsrecht in werking. Dit is een complex juridisch veld dat de werknemer uitvoerig beschermt. Je hebt een waterdicht arbeidscontract nodig dat voldoet aan alle wettelijke eisen en eventuele cao-verplichtingen. Je bent verantwoordelijk voor een veilige werkomgeving (Arbowet) en je moet een sluitende salarisadministratie voeren. Maar de grootste impact zit in de verplichtingen bij ziekte. Als je medewerker ziek wordt, ben je wettelijk verplicht om twee jaar lang minimaal 70% van het loon door te betalen. Het afsluiten van een ziekteverzuimverzekering is daarom geen luxe, maar een absolute noodzaak om je bedrijf te beschermen tegen dit enorme financiële risico.
Van vakman naar manager
De grootste verandering is misschien wel persoonlijk. Tot nu toe was jij de vakinhoudelijke expert die het werk deed. Zodra je personeel hebt, verschuift je rol. Je bent ineens ook manager, planner, motivator en soms zelfs psycholoog. Je kunt niet meer alleen ‘in’ je bedrijf werken, je moet ook ‘aan’ je bedrijf werken. Dit vereist een compleet andere set vaardigheden. Je moet leren delegeren, feedback geven, functioneringsgesprekken voeren en een team smeden. Niet elke succesvolle zzp’er is automatisch een goede manager. Dit is een aspect dat vaak wordt onderschat, maar cruciaal is voor het slagen van je team.
Het alternatief freelancen
Als je koudwatervrees krijgt van het bovenstaande, is dat volkomen logisch. Gelukkig is er een tussenweg: het inhuren van andere freelancers of zzp’ers. Dit geeft je direct de schaalbaarheid die je zoekt, zonder de vaste verplichtingen van een arbeidsovereenkomst. Je huurt iemand in op projectbasis, je betaalt een factuur voor de gewerkte uren en je hebt geen last van loondoorbetaling bij ziekte of ontslagprocedures. Het nadeel is dat de binding vaak minder groot is en het uurtarief van een freelancer doorgaans hoger ligt dan de kostprijs van een medewerker. Het is echter een uitstekende manier om te ’testen’ of je klaar bent voor het managen van een team.
Wanneer is het moment daar
De stap naar personeel moet je pas zetten als je een structurele, voorspelbare stroom van werk hebt die je zelf niet meer aankunt. Je moet financieel een buffer hebben opgebouwd om de aanloopkosten en de eerste salarissen te kunnen dragen, zelfs als de nieuwe medewerker nog niet direct volledig productief is. Het aannemen van personeel ‘op de groei’ is een van de grootste risico’s die je kunt nemen. Zorg eerst voor een solide fundering. Een accountant kan je helpen door de financiële impact door te rekenen en je te adviseren of de stap naar werkgeverschap op dit moment verstandig is.